طحان نظیف: یکی از مسائل شرکت های دولتی عضویت همزمان مدیرعامل در هیات مدیره است - گل پدیده

به گزارش گل پدیده، عضو حقوقدان شورای نگهبان در پستی در اینستاگرام خود گزارش سی و هفتم از جلسه شورای نگهبان را منتشر کرد.

به گزارش گروه سیاسی گل پدیده، هادی طحان نظیف عضو حقوقدان شورای نگهبان در پستی در اینستاگرام خود با عنوان گزارش 37 نوشت:

چهارشنبه چهارم تیرماه سال 1399، جلسه شورای نگهبان بود. هنوز مصوبه ای از مجلس یازدهم دریافت نشده، اما چند اساسنامه مصوب هیات وزیران در دستور کار بود. بر اساس اصل 85 قانون اساسی، اساسنامه هایی که مجلس اجازه تصویب آن ها را به دولت می دهد، نباید با شرع یا قانون اساسی مغایرت داشته باشند و تشخیص موضوع با شورای نگهبان است.

از هشت دستور، نوبت رسیدگی به چهار اساسنامه رسید که عبارتند از: اصلاح اساسنامه های شرکت مدیریت منابع آب ایران، صندوق اشتغال و کارآفرینی ایثارگران، شرکت بازآفرینی شهری ایران و اساسنامه فدراسیون های آماتوری که آنالیز آن به خاتمه نرسید.

در آنالیز اصلاحیه اساسنامه شرکت مدیریت منابع آب ایران، این نکته مهم مورد بحث نهاده شد که آیا انتصاب همزمان یک نفر در دو پست ریاست هیات مدیره و مدیرعاملی یک شرکت با ایجاد نظام اداری صحیح مطابقت دارد؟ در این صورت، نقش هیات مدیره در انتصاب مدیرعامل چه خواهد بود؟

به نظر می رسد یکی از آسیب های بعضی از شرکت های ایرانی همین مساله باشد؛ اصل موضوع این هست که مجری و ناظر نباید یکی باشند که در این صورت عملا نظارت از بین می رود. در هر شرکتی، مدیرعامل مسئول اجرای برنامه های هیئت مدیره است و هیئت مدیره نیز علاوه بر راهبری، وظیفه نظارت هم دارد.

ماجرای آنالیز 4 اساسنامه در جلسه شورای نگهبان

در این خصوص دو روش عمده در حاکمیت شرکتی وجود دارد:

در روش اول، شرکت ها باید هیئت مدیره ای داشته باشند که هم بر فعالیت های شرکت نظارت کند و هم از حقوق سهامداران حفاظت نمایند. در این شیوه، کارمندان یا کارگران نقشی در معین یا اثرگذاری بر استراتژی شرکت ندارند و فعالیت اقتصادی شرکت منحصرا متوجه تامین حداکثری منافع سهامداران شرکت است. در بسیاری از شرکت ها نیز رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل یکی است.

اما دلایل محکمی وجود دارد که یکی بودن نقش رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل را عاملی در جهت کاهش بهره وری و نظارت بر شرکت می دانند.

در روش دوم، شرکت ها دارای هیئت نظارت و هیئت مدیره جداگانه هستند. هیئت مدیره، شرکت را اداره می نماید و هیئت نظارت، هیئت مدیره را کنترل می نماید و رئیس هیئت نظارت به هیچ عنوان نمی تواند به صورت همزمان مدیرعامل شرکت نیز باشد.

هیئت نظارت نیز متشکل از نمایندگان سهامداران و کارمندان است که این ترکیب باعث می گردد که حرکت شرکت ها تنها در جهت منافع سهامداران آن ها نباشد بلکه به حقوق سایر افراد متاثر از فعالیت شرکت از قبیل کارگران و طلبکاران و... نیز توجه گردد. در این شیوه توجه زیادی به حفظ حقوق عامه می گردد تا فعالیت شرکت ها در جهت منافع جامعه بوده و هیئت مدیره نیز همیشه جوابگو نگاه داشته گردد.